Archeologische sporen in fossielrijke Staringgroeve Losser
SOB Research heeft onderzoek gedaan op een bijzondere locatie in de Gemeente Losser, namelijk de Staringgroeve op de Losser Es. In 1843 voerde Staring hier, op verzoek van de toenmalige Burgemeester Eekhout, een onderzoek uit naar de ondiep voorkomende Losserse zandsteen. Hij was in deze tijd namelijk bezig met een onderzoek naar de geologie van Twente.
Toen in 1965 de Gemeente Losser plannen had voor een woonwijk op de Losser Es kwam de amateur-geoloog W. F. Anderson met het idee om de zandsteen opnieuw te ontsluiten. Rondom deze kleine groeve werd door de gemeente een parkje aangelegd en werd een monument in de vorm van een borstbeeld van de geoloog W. C. H. Staring bij de ingang geplaatst.
De zandsteen (Vlieland Formatie; Zandsteen van Gildehaus) bleek erg rijk aan fossielen, waaronder diverse soorten tweekleppigen, zee-egels, haaien, zeelelies, kreeften en ammonieten. Anderson verzamelde een grote collectie aan fossielen. Deze verzameling is ondergebracht in de Stichting Staringmonument, die momenteel te bezichtigen is in het Hengelhoes aan de Roberinkstraat 3 te Losser. De zandsteen betreft een afzetting uit het Onder Krijt, meer specifiek uit het Hauterivien (132.9 – 129.4 miljoen jaar geleden) en moet zijn gevormd tijdens een warm klimaat en in een rustig en ondiep water (binnenzee). De aanwezigheid van gefossiliseerd drijfhout (coniferen) wijst op de nabijheid van een kustlijn met bosrijke begroeiing aan land.
Resultaten archeologisch onderzoek
De Stichting Staringmonument was voornemens om de groeve uit te breiden om meer onderzoek te kunnen doen naar de aanwezige fossielen en de stratigrafie. Hieraan voorafgaand diende eerst archeologisch onderzoek te worden uitgevoerd. SOB Research heeft de graafwerkzaamheden voor deze uitbreiding begeleid. Daarbij kon worden vastgesteld dat in de Late Middeleeuwen ter plaatse van het onderzoeksgebied een perceelsgrens tussen twee bolle akkers aanwezig was. Onder het akkerdek werden plaatselijk zones met geƫrodeerd zandsteen aangetroffen. In een met dekzand opgevulde laagte werd een kuil aangetroffen met enkele aardewerkfragmenten uit de IJzertijd of Romeinse tijd en met verbrande brokken zandsteen. Samen met de eerdere vondsten die in de tijd van de aanleg van de woonwijk zijn gedaan, kan worden geconcludeerd dat in de directe omgeving van de Staringgroeve een nederzettingslocatie uit de IJzertijd moeten hebben gelegen.